47 molenartikelen uit oude 'Zelfzwichters'
Het oude Groninger molenblad "De Zelfzwichter" verscheen in de periode voorjaar 1974 tot december 1996 en werd in 84 nummers op A-5 formaat uitgegeven. Van dit blad is echter geen enkel exemplaar meer voorradig.
Voor diegenen die niet in het bezit van deze oude "Zelfzwichters" zijn, maar wel willen kennis nemen van de vele interessante artikelen die in het blad zijn afgedrukt, heb ik 47 artikelen gescand. Aangezien door de slechte gestencilde afdrukkwaliteit, zeker in de eerste jaargangen, de scans soms nauwelijks te lezen zijn, heb ik de artikelen opnieuw opgemaakt en indien dit mogelijk was ze van de bijbehorende foto's voorzien. De artikelen zijn als beveiligde pdf op de site geplaatst, maar ze zijn wel af te drukken.
De eerste uitgave van het blad "De Zelfzwichter", verenigingsorgaan van de Vrienden van de Groninger Molens, zoals het toen heette, verscheen in het voorjaar van 1974. De rechter afbeelding toont de eerste pagina, klik op de afbeelding en hij wordt vergroot.
Tot de auteurs van het blad behoorden o.a. twee Groninger molenkenners bij uitstek, namelijk de heren B. van der Veen Czn. en W.O. Bakker; beiden zijn inmiddels overleden. Maar ook andere auteurs wisten in de loop der jaren een reeks boeiende artikelen te produceren, veelal voorzien van een historische en genealogische inhoud.
De heer B. van der Veen Czn. schreef o.a. de volgende artikelen:
- De geschiedenis van het zelfzwichting-systeem, afgedrukt in nummer 2, 1975, pag. 5-8. zelfzwichting (pdf 46.230 k)
- De windmolens van het dorp Middelstum in Hunsingo, afgedrukt in nummer 9, december 1977, pag. 25-28. Middelstum (pdf 29.957 k)
- De windmolens der gemeente Ezinge, afgedrukt in nummer 11, juni 1978, pag. 18-22. Ezinge (pdf 37.005 k)
- Zaagmolens in de provincie Groningen, afgedrukt in nummer 18, juni 1980, pag. 13-14. zaagmolens (pdf 24.518 k)
- De molens in de gemeente Eenrum, afgedrukt in nummer 26, juni 1982, pag. 23-25. Eenrum (pdf 35.154 k)
- Molenhistorie in Noorderhoogebrug, afgedrukt in nummer 28, december 1982, pag. 20-23. Noorderhoogebrug (pdf 544.398 k)
- Molen "Eva" te Usquert, afgedrukt in nummer 29, maart 1983, pag. 7-8. Usquert (pdf 544.398 k)
- Windmolens te Winneweer, afgedrukt in nummer 40, december 1985, pag. 7-8. Winneweer (pdf 55.508 k)
- De geschiedenis van de windmolen in de provincie Groningen vanaf de middeleeuwen tot de tegenwoordige tijd, dit in 1932 door hem geschreven artikel werd afgedrukt in het vernieuwde blad De Zelfzwichter, 2007, nr. 4, pag. 7-10. geschiedenis windmolen (pdf 140.027 k)
Henk Epskamp schreef het uitgebreide en met tekeningen voorziene artikel:
- De ros- of paardenmolen, afgedrukt in nummer 9, december 1977, pag. 5-14. rosmolen (pdf 122.728 k)
De heer H. A. Hachmer publiceerde vele artikelen en is nog steeds redacteur van De Zelfzwichter.
- Bus zien euliemeuln te Veendam, afgedrukt in nummer 49, maart 1988, pag. 7-10. Veendam (pdf 158.486 k)
- Hout en ondernemen, K. & J. Wilkens Veendam, afgedrukt in nummer 64, december 1991, pag. 3-10. Wilkens (pdf 1.957.953 k)
- De molen van Briek te Zuidbroek, afgedrukt in nummer 65, maart 1992, pag. 21-24. Zuidbroek (pdf 572.450 k)
- Verstild verleden (Hoogezand en Tjamsweer), afgedrukt in nummer 65, maart 1992, pag. 16-17 en in nummer 66, juni 1992, pag. 15-16. Verstild verleden (pdf 1.217.514 k)
- Nogmaals Tjamsweer, afgedrukt in nummer 67, september 1992, pag. 15-17. Tjamsweer (pdf 211.897 k)
Van de heer W.O. Bakker verschenen o.a. de volgende artikelen:
- De koren- en pelmolen van Oudeschip, afgedrukt in nummer 45, maart 1987, pag. 3-5. Oudeschip (pdf 1.038.430 k)
- De koren- en pelmolen "De Zwaluw" te Valom, afgedrukt in nummer 46, juni 1987, pag. 30-32. Valom (pdf 489.897 k)
- De molens van Holwierde, afgedrukt in nummer 47, september 1987, pag. 8-11. Holwierde (pdf 283.795 k)
- Waar bleven de onderdelen van afgebroken Groninger molens in de jaren 1951 tot 1969?, afgedrukt in nummer 63, september 1991, pag. 22-23. onderdelen (pdf 1.378.792 k)
- Paltrok-molens in de provincie Groningen, afgedrukt in nummer 68, december 1992, pag. 16-18. paltrok (pdf 31.498 k)
Van de heer H. Blaauw verscheen o.a. het volgende artikel:
- Wel en wee in Noordbroeksterhamrik, afgedrukt in nummer 67, september 1992, pag. 4-6. Noordbroeksterhamrik (pdf 30.336 k)
De heer P. van Dijken trad later toe tot de redactie; van zijn hand zijn de volgende artikelen:
- Molen "De Vier Winden" te Pieterburen, afgedrukt in nummer 57, maart 1990, pag. 11-15. Pieterburen (pdf 779.016 k)
- De oorlog 1940-'45 in Groninger molenland, afgedrukt in nummer 78, juni 1995, pag. 21-24. oorlog 1940-’45 (pdf 978.135 k)
- Molens in Uithuizermeeden, afgedrukt in nummer 80, december 1995, pag. 30-32. Uithuizermeeden (pdf 444.173 k)
- Molens aan de Molenhorn te Zandeweer, afgedrukt in nummer 74, juni 1994, pag. 21-26. Zandeweer (pdf 486.445 k)
Op dit laatste artikel kwam een reactie van Geert Nienhuis en nadien nog een aanvulling:
- Nogmaals de Molenhorn te Zandeweer aangevuld met Noorderhoogebrug, afgedrukt in nummer 75, september 1994, pag. 16-17. nogmaals Zandeweer (pdf 202.831 k)
- Olie- en pelmolen te Zandeweer, afgedrukt in nummer 78, juni 1995, pag. 28. Olie- en pelmolen (pdf 24.116 k)
Na het gereedkomen van de omvangrijke restauratie van de molen Grote Geert te Kantens in 1980, schreef B. Jongsma een verhaal over de feestelijke ingebruikneming, waarin tevens een historisch overzicht van B. van der Veen Czn. is opgenomen.
- Grote Geert te Kantens, afgedrukt in nummer 19, oktober 1980, pag. 16-23. Kantens (pdf 734.648 k)
Ook publiceerde de heer Jongsma o.a. de volgende artikelen:
- "Goliath" in de Eemspolder, afgedrukt in nummer 44, december 1986, pag. 4-10. Goliath (pdf 968.751 k)
- Korenmolen "De Hoop" te Haren, afgedrukt in nummer 56, december 1989, pag. 3-7. Haren (pdf 970.932 k)
Mevrouw G. S. Koeman-Poel publiceerde twee lange artikelen, nl.:
- De standerdmolen van de 'fortresse' Bourtange, afgedrukt in nummer 25, pag, 20-25 en nummer 26, pag. 20-23, van 1982. Bourtange (pdf 990.440 k)
- Verdwenen molens in Westerwolde, afgedrukt in nummer 43, september 1986, pag. 4-14. Westerwolde (pdf 239.955 k)
Martin van Doornik raakte in de jaren '80 betrokken bij de productie van "De Zelfzwichter" en schreef zelf ook, zoals:
- Gietijzeren bovenassen in Groningen, afgedrukt in nummer 38, juni 1985, pag. 16-20. bovenassen (pdf 135.796 k)
- De Wetsinger molen, afgedrukt in nummer 41, maart 1986, pag. 15-18. Wetsinge (pdf 1.158.148 k)
- Interessante historische feiten over De Jonge Hendrik, afgedrukt in nummer 77, maart 1995, pag. 25-27. De Jonge Hendrik (pdf 32.517 k)
Ing. H. Boer (waterbouwkundige te Scheemda) publiceerde rond de poldermolen "De Dellen" een verhaal over het
- Ontstaan van de molenkolonies, afgedrukt in nummer 43, september 1986, pag. 21-23. molenkolonies (pdf 553.866 k)
De heer J. P. Koers schreef de volgende artikelen
- Iets over de Scheemder molens, afgedrukt in nummer 52, december 1988, pag. 3-5 en nummer 53, maart 1989, pag. 4-7. Scheemda (pdf 881.277 k)
- De koren- en pelmolen van Midwolda, afgedrukt in nummer 60, december 1990, pag. 13-16 en in nummer 61, maart 1991, pag. 13-14. Midwolda (pdf 547.511 k)
De heer R. J. Clevering schreef het artikel
- De "Langelandster watermolen" te Garmerwolde, afgedrukt in nummer 53, maart 1989, pag. 22-26. Langelandster pdf 281.022 k)
De heer A. Westers publiceerde in twee afleveringen het artikel
- Nanne Jans Mulder, een veelzijdig ondernemer uit de vorige eeuw, afgedrukt in nummer 69, maart 1993, pag. 17-22 en in nummer 70, juni 1993, pag. 20-25. Nanne Jans Mulder (pdf 426.918 k)
De heer W. Haan schreef in twee afleveringen het artikel
- Korenmolen te Grootegast, afgedrukt in nummer 73, maart 1994, pag. 28-32 en in nummer 74, juni 1994, pag. 26-31. Grootegast (pdf 63.661 k)
De heer G. J. de Vries schreef het artikel
- Windmotoren in de provincie Groningen, afgedrukt in nummer 80, december 1995, pag. 25-27. windmotoren (pdf 345.709 k)
De heer H. G. T. Vos schreef het artikel
- De geschiedenis van de poldermolen De Dellen, afgedrukt in nummer 83, september 1996, pag. 23-32. De Dellen (pdf 63.680 k)
Henk Berends schreef vier met tekeningen geillustreerde artikelen in de reeks "Hoe werkt..."
- De vang, afgedrukt in nummer 81, maart 1996, pag. 14-17. de vang (pdf 387.237 k)
- Het kruien, afgedrukt in nummer 82, juni 1996, pag. 14-17. kruien (pdf 185.514 k)
- De lagering, afgedrukt in nummer 83, september 1996, pag. 51-17. lagering (pdf 240.213 k)
- De zelfzwichting, afgedrukt in nummer 84, december 1996, pag. 23-27. zelfzwichting (pdf 229.860 k)